Kırşehir’de organ bağışı haftasının gelmesiyle basın bildirisi yayınlandı.
Her yıl dünyada milyonlarca insan organ beklerken yaşamını yitiriyor. Türkiye’de her yıl organ bekleyen hasta sayısı hızla artarken organ bağışı yeterli seviyeye ulaşamadığı için hastalar kaderleri ile baş başa kalıyor.
Tedavisi mümkün olmayan hastalıklar nedeniyle görev yapamayacak derecede hasar gören organların yerine, canlı bir vericiden veya ölüden alınan sağlam ve aynı görevi üstlenecek bir organın konularak hastanın tedavi edilmesine organ nakli denilmektedir.
Ülkemizde organ bağışları, Bakanlığımızın kontrolü ve denetiminde yapılmaktadır. Ülke genelinde Bakanlığımızca ruhsatlandırılmış tam donanımlı 123 nakil merkezi, yeterli ve deneyimli nakil ekipleri ile organ nakli faaliyetlerini başarı ile gerçekleştirilmektedir. Nakil sayısı bakımından Avrupa’da üst sıralarda yer alan ülkemizde, nakillerin büyük çoğunluğu canlıdan gerçekleştirilmektedir. Organ nakli olmuş hastalarda başarı ve sağ kalım oranı Avrupa’da %85-96 olup, bu oran ülkemizde de Avrupa ile eşdeğer durumdadır.
Ülkemizde nakil yapılabilen organ ve dokular; kalp ve kalp kapağı, Karaciğer, Böbrek, Rahim, Pankreas, Akciğer, Kornea, Kemik, Kas Dokusu, Kıkırdak, Tendon, İnce Bağırsak, Yüz ve Saçlı Deri, Ekstremite, Üst Solunum Yolu Organları, Üst Sindirim Yolu Organları olarak sıralanabilir.
2002 yılından günümüze kadar ülkemizde organ bağışı ve organ nakli ile ilgili oldukça önemli ilerlemeler kaydedilmiş olup, aşağıdaki tabloda yer alan rakamlar da bunu açıkça göstermektedir;
| 2002 | 2012 | 2014 | |
| Nakil Merkezi Sayısı | 44 | 111 | 123 |
| Beyin Ölümü Bildirimi Sayısı | 148 | 1.477 | 1810 |
| Kadavra Donör Sayısı | 111 | 345 | 407 |
| Kadavradan Nakil Sayısı | 307 | 889 | 1073 |
| Canlıdan Nakil Sayısı | 438 | 3.117 | 3190 |
| Toplam Nakil Sayısı | 745 | 4.006 | 4263 |
Bakanlığın katılımları ve destekleriyle 9 Bölge Koordinasyon Merkezimiz (İzmir, İstanbul, Antalya, Adana, Ankara, Erzurum, Diyarbakır, Samsun, Bursa) kendi bünyesindeki illerde düzenli olarak etkinliklere ve eğitimlere devam etmektedirler.
Türkiye’de ilk başarılı organ nakli, 03 Kasım 1975 tarihinde bir anneden oğluna yapılan canlıdan canlıya böbrek naklidir. Kadavradan ilk böbrek nakli ise 1978 yılında gerçekleştirilmiştir.
Ülkemizde organ ve doku nakli hizmetleri 1979 yılında yürürlüğe giren 2238 sayılı “Organ ve Doku Alınması, Saklanması ve Nakli Hakkında Kanun” ile yürütülmektedir. Bu yönetmelik 01 Haziran 2000 tarihinde yürürlüğe girmiştir. 2238 sayılı yasaya göre 18 yaşından büyük ve akli dengesi yerinde olan herkes organlarının tamamını veya bir bölümünü bağışlayabilir.
Bilindiği üzere 2013 yılı içerisinde TODBS ( Türkiye Organ ve Doku Bağışı Sistemi) devreye alınmış ve tüm bağış formları elektronik ortamda saklanmaya başlanmıştır. Organ bağışı yapmak isteyen kişiler İl Sağlık Müdürlüklerinde, Hastanelerde, Tüm TSM ve Aile hekimliklerinde, Organ Nakli Yapan Merkezlere başvuru yaparak organ bağışı kartını iki tanık huzurunda doldurulup imzalamak yeterlidir. Bu durumdan ailelerini haberdar etmeleri daha sonra çıkabilecek problemleri önlemek açısından yararlı olabilecektir.
Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü ile Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünün organ bağışı ile ilgili ortaklaşa yürüttüğü çalışmalar sonucunda kısa bir süre önce hayata geçirilen ve içerisinde organ bağış modülü bulunan E-NABIZ uygulaması ile hayata geçirilmiştir. E-NABIZ uygulaması üzerinden yapılan bağışlar kişinin kendisiyle iletişime geçilmesi yönünde elektronik ortamda beyanı şeklinde olmakta ve bağışların geçerli olabilmesi için 2238 sayılı kanuna göre iki şahit huzurunda bağış senetlerinin alınması gerekmektedir.
Organ bağışı yapılsa bile her ölümden sonra organ nakli mümkün değildir. Örneğin evde ya da yolda vefat eden bir kimse bağış kartı ve ailesinin rızası olsa bile organları alınamaz. Yalnızca hastane yoğun bakım ortamında tıbben ölümü gerçekleşen insanlardan organ nakli yapılabilir.
Organ bağışının dini yönden bir sakıncası olmadığı Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, organ bağışını insanın insana yapabileceği en büyük yardımı olarak tanımlamıştır. 06.03.1980 tarih ve 396 sayılı kararı ile organ naklinin caiz olduğunu bildirmiştir. Kur’an-ı Kerim’de de (Maide Suresi Ayet 32) “KİM BİR KİMSEYE HAYAT VERİRSE ONUN SANKİ BÜTÜN İNSANLARA HAYAT VERMİŞCESİNE SEVAP KAZANACAĞI” beyan olunmuştur.
Birçok hasta bağışlanmış bir organ için beklerken ölmektedir. Bağışlanmış bir organ başarılı bir nakilden sonra gerçek bir yaşam armağanıdır. Ne yazık ki insan ancak organ alıcısı durumuna gelince organ bağışının önemini fark edebiliyor.
İlimizde Organ Bağışı Haftası Faaliyetleri Kapsamında Kırşehir İl Sağlık Müdürlüğü Olarak;
Hafta boyunca Hastanelerde, Aile ve Toplum Sağlığı Merkezlerinde ve şehir merkezinde halkımızın yoğun olarak bulunduğu bölgelerde stantlar kurularak halk eğitimi verilmesi, sağlık kurumlarında görevli personellere yönelik hizmet içi eğitim yapılması ve organ bağışı kabul edilmesi ayrıca İl Milli Eğitim Müdürlüğü ile işbirliği yapılarak okullarımızda eğitimler verilmesi gibi çeşitli etkinlik ve programlar düzenlenmesi planlanmıştır.
Amacımız organ bağışı konusunda toplum bilincini oluşturmak, ilgili tüm kesimlerin konuya ilgisini artırmaktır. Şu an Türkiye genelinde binlerce hasta organ beklemekte, ölümle yaşam arasındaki çizgide hayata umutla tutunmaya çalışmaktadır. Organ bağışı konusuna toplum olarak hassasiyet göstermeli, organ nakli gerektiren hastalıkların her an bizim ve sevdiklerimizin başına gelebileceğini unutmamalıyız.“Yaşarken de yaşamdan sonra da başkalarına hayat vermek bizim elimizde.” Bu konuda duyarlı davranmak hepimizin toplumsal sorumluluğudur.
Unutmayalım ki, yaşatmak da yaşamak kadar güzel bir duygudur.
