BURHAN GÜNGÖR
ATATÜRK HAKKINDA YABANCI DEVLET ADAMLARININ SÖZLERİ (6)
Kerrar Esat Atalay’ın Yeniçağ gazetesinde yayımlanan çeşitli kaynaklardan faydalandığı Atatürk’ün vefatı ve dış basındaki yankıları konulu yazılarına devam edeceğim.
Yazımın başında bahsettiğim yazar konu ile ilgili Doç. Dr. Nurcan Toksoy’un makalesinden alıntı yaparak konuya şöyle başlıyor.
Atatürk’ün tarihteki saygın yeri öncelikle Türk milletinin kalbidir. Fakat o, oluşturduğu misyondan dolayı her geçen gün dünya milletleri tarafından incelenip araştırılmaktadır. O gerçekleştirdiği Türk Milli Mücadelesiyle sadece Türk Milletinin kadereini değiştirmemiş, dünyanın sömürülen ve esaret altında ezilen birçok millete de umut ışığı olmuştur. XX. Yüzyılı en büyük lideri olarak kabu edilen Atatürk, öldükten sonra bütün dünya basını onun hakkında günlerce yayın yapmışlardır. Bu yayınlarda dünya barışına yaptığı katkıyı büyük bir hayranlıkla anlatmışlardır. Sadece batı dillerinde hakkında yazılı eser sayısının bir hayli arttığı da bilinmektedir. Mücadelesi ve büyük idealleriyle bütün dünyaya örnek olan Atatürk, dost ve düşman bütün ülkelerin takdirini kazanmıştır . Atatürk’ün vefatı dolayısıyla bakanlarda ve yakın Doğu’da milli yas ilan edilmiş, devlet meclislerinde (Macar Mebusanve Ayan Meclisleri o günkü celselerinin başlangıcını Atatürk’ün hatırasını anmaya ayırmışlardır. Mebusan Meclisinde, Başkan Kornis, Atatürk2ün başarılarından söz ederken, Ayan Meclisinde ise Sschenhi, modern Türkiye’nin yaratıcısı Atatürk’ün ölümünün Macaristan’da uyandırdığı üzüntü ve eleme çok heyacanlı bir dille tercüman olmuş, bütün Parlamento üyeleri bu sözleri ayağa kalkarak dinlemişlerdir. Başkam İmredi, Atatürk2ün cenaze töreninin yapılacağı 21 Kasım pazartesi gününün Macaristan’ın ulusal matem günü ilan edilerek bütün memlekette resmi binalar siyah bayraklar çekilmesini emretmiştir. Budapeşte Belediye başkanı da aynı kararı almıştır) özel anma törenleriyle beraber toplantılar yapılmış, büyük lider her yönü ile ele alınarak incelenmiş ve yad edilmiştir.
Atatürk’ün ölümünü kabullenmeyen A.Ş. Esmer bir yazısında şu yorumu yapmaktadır; “Mensup olduğu millete ve insanlığa Atatürk tarfından yapılan hizmetlerin yüzde birini yapmış olan hangi adam vardır ki, ölmüştür? Hayır Atatürk ölmez ve ölemez. Çünkü bir bilet dirimiş ve o millete ebedi hayat vermiştir. Millet yaşadıkça Atatürk de yaşayacaktır… Bugün siyasi ve kültürel hayatımızın hangi safhasına bakarsak bakalım, orada Atatürk’ü görürüz. Atatatürk’ün manevi varlığı daima yolumuzu aydınlatacak bir nur halinde bizimle beraber olacaktır.” Ülke içinde bu gibi yazılar yayınlanırken, bütün dünya gazeteleri de Türkiye’nin uğradığı acı kaybın yasına iştirak etmiş ve onun hakkında uzun uzun yazılar yazmışlardır.